Dış Gebelik Nedir?
Dış gebelik (ektopik gebelik) spermle birleşen yumurtanın uterus haricinde herhangi bir iç organa yerleşmesine denir. En sık fallop tüplerinde yerleştiği görülmektedir. Tüm gebeliklerin %2’si dış gebelik ile sonuçlanmaktadır.
Dış gebelik geçirme öyküsü, pelvik inflamatuvar hastalık öyküsü (cinsel yolla bulaşan hastalıklar), uterus içi araç (spiral) kullanma, iki ya da daha fazla küretaj olma, üçten fazla kendiliğinden düşük öyküsü, 40 yaş üzeri olmak, sigara içme ve kısırlık nedeniyle tedavi görme risk faktörleridir.
Dış Gebeliğin Belirtileri Nelerdir?
Adet gecikmesiyle birlikte pelvis veya karnın alt bölgelerinde ağrı, hassasiyet ve lekelenme tarzı kanama varlığında dış gebelikten şüphelenilmelidir.
Dış Gebelik Tanısı Nasıl Konulur?
Hastanın ultrason ile değerlendirilmesi ve kan tetkiklerinin yapılması gereklidir. Ultrasonda uterus içerisinde gebelik kesesinin görülmemesi tanıyı desteklemektedir.
Kan tahlilleri olarak ise Β- hCG (gebelik hormonu) ve hemogram (tam kan sayımı) yapılmalıdır. Β-hCG tetkiki sağlıklı bir gebelik varlığında iki gün aralıkla yaklaşık yüzde altmış artış gösterir. Sağlıklı olmayan durumlarda (düşük ya da dış gebelik) artış bu oranda olmazken özellikle düşükle sonlanan gebeliklerde ise zamanla β-hCG değerlerinde bir azalma söz konusudur. Dış gebelikte ise Β-hCG değerleri istisnaları olmakla beraber zamanla aynı değerlerde seyreder, bir plato çizer.
Dış Gebelik (Ektopik Gebelik) Tedavisi
Dış gebeliğin tedavisi hastanın genel durumunun ve viral değerlerinin stabil seyredip seyretmemesine göre değişmektedir.
Medikal (ilaç) ya da cerrahi (ameliyat) tedavi uygulanabilmektedir. Erken aşamada ve ya düşük beta hcg değerlerinde saptandığında ameliyatsız tedavi mümkün olabilmektedir.
Erken aşamada saptanan, genel durumu iyi olan, aktif kanaması olmayan hastalarda tedavi seçeneği olarak metotreksat kullanılabilir. Genel olarak başarı oranı %90 civarındadır. Tek bir doz tedavide çoğunlukla yeterlidir ancak yeterli olmazsa tekrar verilmesi gerekebilmektedir. Tedavi esnasında 1.,3. Ve 7. Günlerde tetkikler kontrol edilir. Ayrıca bu hastaların belirli bir süre gebe kalmamalarını mutlaka öneriyoruz.
Metotreksat tedavisinin başarısız olduğu durumlarda ve ya iç kanama saptandığı durumlarda ameliyat uygun tedavi yaklaşımıdır. Kanamanın ve hastanın durumuna göre laparoskopi (kapalı yöntem) ya da laparatomi (açık yöntem) tercih edilir.
Dış gebelikten sonra hastaların %60’ı kendiliğinden gebe kalır. Normal popülasyona göre bir sonraki gebelikte tekrar ektopik gebelik geçirme olasılığı 5-10 kat artmıştır.
Op.Dr. Çağdaş Özdemir
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
VM Medical Park Bursa Hastanesi
Randevu almak için tıklayın.