Meme sağlığı için öncelikle her kadının memede herhangi bir değişiklik olduğunda vakit kaybetmeden doktora başvurması gerekmektedir.
Meme dokusunda bazen değişiklikler olabilir. Mesela; adet döneminde memelerde hassasiyet, şişkinlik gibi semptomlara sık rastlanır.
Oksitosin hormonunun etkisiyle doğumdan sonra annenin göğülerinden süt salgılanmaya başlar.
Meme Kanseri Nedir?
Ülkemizde bir kadının hayatı boyunca meme kanserine yakalanma riski yaklaşık %8’dir. Normal şartlarda meme hücreleri büyüme ve üreme özelliğine sahiptir. Bazı durumlarda hücreler kontrolsüz bir biçimde çoğalmaya devam eder. Kanser hücrelerin kontrolsüz ve anormal şekilde çoğalmasıdır.
Risk Faktörleri Nelerdir?
Çeşitli faktörlere bağlı olarak bazı kişilerin meme kanserine yakalanma riski diğerlerine kıyasla daha yüksektir. Meme kanseri risk faktörleri şu şekilde sıralanabilir:
Kadın olmak en önemli risk faktörüdür.
İleri yaş grubunda olmak.
Fazla kilolu olmak
Henüz doğum yapmamış veya ilk doğumunu 30 yaşından sonra yapmış olmak da meme kanseri risk faktörleri arasındadır.
Birinci dereceden akrabalarında meme kanseri öyküsü bulunması
Erken adet gören ve geç menopoza giren kadınların riski daha yüksek
Alkol ve sigara gibi zararlı alışkanlıklar meme kanseri riskini artırır.
BRCA1 ve BRCA2 gibi genetik geçişli mutasyona uğramış genlere sahip olmak meme kanseri risk faktörlerindendir.
Daha öncesinde meme kanseri geçirmiş olmak veya memeye radyasyon tedavisi almak
Meme Kanserinin Belirtileri Nelerdir?
Meme kanserinin erken dönemde tanısının konulmasında kadınların kendi meme muayenesini yapması çok önemlidir. Meme kanseri belirtileri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Memede ele gelen kitle en sık görülen meme kanseri belirtisidir. Bu kitle çoğu zaman ağrısızdır. Bazı kanser vakalarında kitle memede değil koltuk altında da olabilir.
Meme kanserinin belirtilerinden bir diğeri de meme derisinde şişme, kalınlaşma, portakal kabuğu görünümü veya meme başında çekilme gibi memenin görünümünde değişiklikler olmasıdır.
Bazı meme kanseri vakalarında meme başında akıntı da görülebilir. Ancak meme başında akıntı çoğu zaman kanserin ileri evrelerinde ortaya çıkar.
Meme Kanseri Tanı ve Tedavisi
Meme kanserinin tedavisinde başarı şansı son dönemlerde çok yüksektir. Tedavinin başarılı olmasında erken dönemde tanı konulması oldukça önemlidir. Meme kanserinde kullanılan başlıca tanı yöntemleri şu şekildedir:
Kendi kendine meme muayenesi: Kendi kendine meme muayenesi meme kanserine erken dönemde tanı konulması için oldukça önemlidir. Kendi kendine meme muayenesi yapılırken gözle memede kızarıklık, renk değişikliği gibi herhangi bir değişiklik olup olmadığı incelenir. Sonrasında elin 2.,3. ve 4. parmaklarının ön tarafıyla meme kontrol edilir. Elle muayene esnasında hangi meme kontrol edilecekse o taraftaki kol başın üzerine kaldırılır ve diğer elin parmakları kullanılarak dairesel hareketlerle meme kontrol edilir. Sonrasında aynı hareketler yatağa uzanarak tekrarlanır.,
Doktor muayenesi: Uzman bir doktor tarafından yapılan meme muayenesi de kanserin erken dönemde tanısı için oldukça önemlidir.
Görüntüleme yöntemleri: Meme kanserinin tanısında mamografi ve ultrason gibi görüntüleme yöntemleri sıklıkla kullanılır. Mamografi sayesinde memenin yağ ve yumuşak dokusu incelenir.Son dönemde artan teknolojiyel Tomosentez yöntemiyle meme kanserine %99 oranında hızlı ve pratik tanı konulabilmektedir.
Meme Kanseri Tedavisi
Diğer kanser türlerinde olduğu gibi bu kanser türünde de cerrahi ve cerrahi olmayan tedavi seçenekleri vardır. Meme kanseri tedavisi; kanserin evresine, hastanın genel durumuna göre belirlenir. Meme kanseri tedavisinde cerrahi yöntemler kullanılırken sadece kanserli doku alınarak meme bırakılabileceği gibi kanserin evresine göre mastektomi olarak bilinen yöntemle memenin tamamen alınabilir. Bu yöntem bazı durumlarda hastalığın tekrarlamasını önlemek için de kullanılabilir.
Günümüzde cerrahi operasyonlarla aynı zamanda memeye estetik operasyon da uygulanabilmektedir. Cerrahi tedavinin yanı sıra radyoterapi, kemoterapi, hormonoterapi ve akıllı ilaç uygulaması gibi tedavi yöntemleri de kullanılabilir.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
